Een paar maanden geleden werd ik enorm verrast. In een online seminar werd ik tot mijn grote verbazing uitgeroepen tot lector van het jaar.
Wat een eer! En of dat nog niet genoeg was, kreeg ik van Fontys ook nog eens dit magazine.
Een uitgelezen mogelijkheid om jullie kennis te laten maken met het superinteressante vakgebied van Recht en Digitale Technologie, de Juridische Hogeschool Avans & Fontys en mijn fantastische kenniskring waarmee ik samen het Lectoraat Recht en Digitale Technologie vorm.
Digitale technologie is niet meer weg te denken in onze samenleving. Keken kinderen vroeger eerst of er een zwembad was op de vakantiebestemming, nu wordt er eerst gekeken of er Wifi is. Shoppen, daten, onze bankzaken, alles doen we online. Zeker nu, in tijden van corona. Ook steeds meer apparaten zijn met het internet verbonden, of werken op basis van gegevens of verwerken zelf gegevens, denk aan drones met een camera, de zelfrijdende auto of onze slimme tandenborstel. Deze technologieën zijn enorm handig maar roepen ook vragen op rondom bijvoorbeeld aansprakelijkheid, eigendom en privacy. Ook wordt digitale technologie steeds belangrijker in allerlei beroepen.
Colette Cuijpers met haar bokaal ‘Lector van het jaar 2020’
Juristen maken ook steeds meer gebruik van digitale technologie. Het internet heeft zoekwerk voor de jurist veel eenvoudiger gemaakt, maar denk ook aan beslisbomen, chatbots en anonimiseersoftware die steeds vaker door juristen gebruikt worden. Het is van belang dat juristen bijblijven in deze ontwikkelingen, dat ze de reguleringsvraagstukken rondom digitale technologie mee op kunnen lossen en zelf in staat zijn handig gebruik te maken van technologie in hun beroep. Daarom leiden wij bij de Juridische Hogeschool Avans & Fontys hbo-juristen op met deze kennis en vaardigheden. Het lectoraat vervult hierbij een belangrijke rol in de ontwikkeling van onderzoek en onderwijs binnen dit spannende juridische domein.
In dit magazine kunnen jullie hier van alles over lezen, en ik hoop dat jullie geïnspireerd raken en ons weten te vinden om samenwerkingen aan te gaan!
Colette Cuijpers, lector Recht en Digitale Technologie
Colette:
‘Technologie probeert ons te verleiden tot bepaald gedrag. En dat roept natuurlijk juridisch ook vragen op. Mag dat allemaal zo maar?’
Toen Colette Cuijpers aan de Universiteit van Tilburg aan het promoveren was, liep Leonard Bijlsma er rond als student. Inmiddels is hij partner van VDT Advocaten in Tilburg, een kantoor dat naast universitair opgeleide juristen ook emplooi biedt aan hbo-juristen. “Een van hen verzorgt de eerstelijnsondersteuning voor twee van onze producten: Arbeid Optimaal en Incasso Met Impact. Voor dat werk hoef je geen advocaat te zijn. Sterker nog: liever niet. Dat is werk dat heel goed bij hbo-juristen past, die hebben vooral hands-on kennis.”
VDT Advocaten is gespecialiseerd in preventieve, ontzorgende advocatuur. Bijlsma: “Achter veel van onze producten zitten beslisbomen. Hbo-juristen zijn daar goed in: die weten hoe je een wet naar een product moet vertalen. Dat leer je bij mijn weten niet op de universiteit en wel op de Juridische Hogeschool. En dergelijke kennis is voor ons waardevol.”
Warme band
Bijlsma heeft korte lijnen met de Juridische Hogeschool en is daar blij mee. “Wij groeien hard en daarmee het aantal (oud-)studenten van de Juridische Hogeschool dat bij ons werkt. Overigens in verschillende functies. Zo hebben bijvoorbeeld ook een aantal (oud-)studenten van de Juridische Hogeschool bij ons een bijbaan. Prettig voor ons maar ook voor hen, want ze doen hier alvast waardevolle kennis en ervaring op. Als ik iemand nodig heb, bel ik meestal John Lousberg. De studenten die hij doorstuurt naar ons zijn over het algemeen goud. Op mijn beurt heb ik meegedacht over het beleid voor de periode 2020-2025 en geef ik gastcolleges. We helpen elkaar.”
“Ik wil met mijn lectoraat het brede domein van Recht & Technologie voor het voetlicht brengen. Dus niet alleen maar Legal Tech – wat met name zit op digitale technologie binnen het beroep van de jurist – maar ook de impact die technologie op de samenleving heeft. Welke reguleringsvragen roept dat op? Denk aan vragen die opkomen door een massaal gebruik van een nieuw fenomeen als TikTok. Deze tool van een Chinees techbedrijf deelt massaal onze persoonsgegevens met China. Willen we dat wel? Kunnen we daar iets tegen doen?
Een tweede aspect betreft de invloed van technologie op ons gedrag. Puur op basis van onze zoekgeschiedenis of kijkgedrag – zoals bij Netflix – worden we in een richting gestuurd. Dus technologie probeert ons te verleiden tot bepaald gedrag. En dat roept natuurlijk juridisch ook vragen op. Mag dat allemaal zomaar? Mogen wij door die technologie zo gemanipuleerd worden? Wordt ons recht op vrijheid van meningsuiting niet beperkt als wij alleen nog maar dingen voorgeschoteld krijgen die aanhaken bij iets wat we al eerder gezocht hebben, de filterbubbel?
Ten derde wil het lectoraat studenten laten nadenken over wat verantwoorde digitale innovaties zijn. Hoe verhouden deze innovaties zich tot een leefbaar loon, het klimaat en het milieu? En tot onze individuele waarden en normen? In hoeverre maken innovaties inbreuk op onze privacy, ons recht op vrijheid van meningsuiting?
Het mooie van het hbo is dat ons onderwijs en onderzoek heel specifiek aansluit op wat er in de praktijk speelt. We willen de praktijk dan ook graag uitnodigen om met vragen naar ons toe te komen. We zijn een kennisinstelling en willen kennis delen en ophalen en teruggeven aan de regio. De stap van onderwijs naar werkveld moet zo klein mogelijk zijn.”